De Ayurvedische Anamnese, Prashna Pariksha genoemd, is het onderwerp van dit artikel. Prashna betekent vraag, en Pariksha onderzoek. Het woord “anamnese” komt uit het Grieks en betekent “geheugen”. De therapeut interviewt de patiënt systematisch om de geschiedenis van zijn klachten te onderkennen en analytisch te begrijpen.
De anamnese (Prashna Pariksha) is een onderdeel van de Ayurvedische diagnose (Nidana), die ook nog 8 onderzoeksprocedures telt middels de vijf zintuigen van de therapeut (Panchendriya Pariksha) (pols, urine, ontlasting, tong, luisteren, voelen, ogen en gezichtsdiagnose).
In de klassieke Ayurveda werd geen systematische leidraad voor de anamnese beschreven. Deze presentatie is daarom gebaseerd op de ervaringen van mijn docenten en collega’s en mijn eigen 20 jaar praktijkervaring.
Tijd voor de persoon en het gesprek
De eerste anamnese in de westerse medische praktijk duurt vaak niet langer dan 15 minuten. De belangrijkste klachten staan hierbij centraal. Daarna volgt het lichamelijk onderzoek, onderzoek met apparatuur en laboratoriumonderzoek om uiteindelijk een diagnose te stellen.
In de Ayurvedische geneeskunde is Roga Pariksha, de studie van de ziekte(n), een van de minder belangrijke aspecten van de diagnose. Belangrijker is Rogi Pariksha, het onderzoek van de ziek geworden mens. Niet de ziekte maar de drager ervan, met zijn constitutie en biografie, krijgt de meeste aandacht.
Het belangrijkste element van ons diagnostisch werk is tijd en ongestoorde aandacht. Alleen op deze manier kunnen we ons inleven in mensen als geheel, oorzaken en gevolgen herkennen en een gemeenschappelijke strategie ontwikkelen voor het oplossen van de kwalen.
Het inschrijfformulier
Wanneer patiënten voor een eerste consult naar mijn kantoor komen, reserveren ze twee uur. Na de persoonlijke ontvangst en een korte voorlichting over het proces, vullen ze, in alle rust, bij een kopje kruidenthee, een 3 pagina groot inschrijfformulier in.
Dit formulier vraagt om persoonlijke gegevens, gezondheidsparameters (bijvoorbeeld huidige medicatie, operaties uit het verleden, allergieën en intoleranties, lichamelijke of psychologische therapieën in het verleden), en elementaire voedingsinformatie (bijvoorbeeld het gedurende lange tijd gevolgde voedingspatroon, aantal en de inhoud van maaltijden en diëten die tot nu toe zijn gevolgd, alsmede de drinkgewoonten en levensstijl (bijvoorbeeld werk en vrije tijd, slaapgewoonten en lichaamsbeweging).
Het inschrijvingsformulier verkort de tijd van het daaropvolgende persoonlijke interview aanzienlijk. Ik raad echter aan om alleen concrete gegevens en feiten te vragen en alle intieme, gevoelige informatie te bewaren voor een rechtstreeks onderhoud.
Na 15 a 20 minuten nodig ik de patiënt uit naar mijn spreekkamer.
Het anamnese-interview
Waarvoor komt u hier? Deze vraag heeft mijn voorkeur als een inleiding op mijn anamnese-interview, dat uit 7 gebieden van anamnese bestaat:
- De klachtenanamnese omvat de huidige symptomen op basis van vragen als: sinds wanneer? Waarom ontstaan? Waar gelokaliseerd? Hoe gekenmerkt? Wat verbetert, wat verslechtert?
- De therapie-anamnese omvat de tot dusverre gevolgde methoden en hun resultaten.
- De vegetatieve anamnese omvat de belangrijkste fysiologische parameters zoals eetlust, dorst, ontlasting en urine, menstruatie, seksualiteit, temperatuurperceptie en transpiratie, evenals slaapopbouw en energieniveau.
- De systeem anamnese omvat afwijkingen die nog niet eerder zijn genoemd met betrekking tot een hoofd-tot-voet-schema. Deze oriëntatie kan zowel westerse orgaansystemen als de Ayurvedische structuren (weefsel, circulatiebanen) omvatten.
- De familieanamnese omvat de gezondheidstoestand van ouders, grootouders, broers, zussen en kinderen en mogelijke indicaties van erfelijke aanleg.
- De biografische Anamnese richt zich op het noteren van belangrijke gebeurtenissen in de levensfasen van het individu en bevat informatie over het beroepsleven, sociale relaties, acute en chronische stress.
- De spirituele anamnese identificeert persoonlijke waarden, overtuigingen en geloof, en hun betekenis voor de therapie samen.
Als therapeut zitten we in de opnamemodus, we luisteren aandachtig en stellen specifieke doelgerichte vragen. Na het noteren van alle symptomen (het klinische beeld = Linga), stellen we onszelf de vraag welke oorzaken (hetu) Ayurvedisch herkenbaar zijn en hoe de symptomen zich ontwikkelden (pathogenese = samprapti).
Ayurvedische diagnostiek is voornamelijk gebaseerd op de toewijzing van bepaalde kenmerken (Guna) op basis van de anamnese en het onderzoek naar de Tridosha Vata, Pitta en Kapha, als ook Agni, het lichaamsvuur. Daarom besteden we speciale aandacht aan hoe en wat verbetert / wat verergert vragen. Deze leiden ons rechtstreeks naar de Guna.
De duur van een eerste anamnese gesprek varieert afhankelijk van de gevraagde zorg van 60 tot 90 minuten. Dit wordt gevolgd door het lichamelijk onderzoek.
Tot slot geef ik een samenvatting van alle diagnostische bevindingen in voor de patiënt begrijpelijke taal en formuleren we samen de eerste drie behandelingsdoelen, op grond waarvan we het succes van onze therapie kunnen meten.
Het therapieplan
Het samenstellen van een schriftelijk diagnose rapport en een therapieplan kan nu ofwel meteen worden gedaan ofwel binnen een week per post worden ingediend. Ik geef meestal de voorkeur aan de onmiddelijke variant. De patiënt heeft dan ongeveer een half uur pauze, waarin hij zich kan ontspannen en het gesprek nog een keer kan overdenken.
Het behandelplan omvat voor de vuist weg alle acht pijlers van de Ayurveda-geneeskunde:
- Aanbevelingen voor voeding die op de constitutie en de huidige situatie zijn afgestemd
- Adviezen voor een gerichte verandering van levensstijl
- Een recept voor voedingssupplementen op basis van ayurvedische overwegingen.
- Integratie van procedures die gelden bij ontslag uit poliklinische of intramurale zorg
- Gebruik van manuele therapieën zoals massages, oliën en hydrotherapie
- Advies over mogelijke chirurgische ingrepen vanuit het oogpunt van de Ayurveda
- Psychosomatische en somatopsychische interventies
- Subtiele methoden om het vertrouwen te versterken en de integratie met het grote Geheel.
Nadat alle open vragen zijn opgehelderd kan de therapie beginnen. We spreken binnen 3-6 weken een vervolgafspraak af om de genomen maatregelen te evalueren en we maken duidelijk welke communicatiemiddelen er zijn in geval van vragen op korte termijn.
Een succesvolle behandeling is niet alleen het resultaat van toegepaste therapieën. De kracht van genezing wordt aanzienlijk beïnvloed door de relatie van patiënt tot therapeut. Onze zorgvuldige empathische anamnese vormt hiervoor een essentiële basis. De tijd die hiervoor benut wordt, is goud waard.
Met de beste wensen voor uw gezondheid,
Ralph Steuernagel
Vertaling uit het Duits: zie: klik hier.